Woordgeslacht - das Geschlecht (Genus) eines Substantivs
Met behulp van een serie richtlijnen kan het geslacht van een Duits zelfstandig naamwoord (mannelijk, vrouwelijk of onzijdig) vaak worden bepaald.
Deze informatie staat hieronder in een zelfgemaakt stroomschema: volg de stappen om zo mogelijk uit te komen op het (waarschijnlijke) woordgeslacht.

Toelichting bij het stroomschema voor het bepalen van het Duitse woordgeslacht

Voldoet een woord aan meerdere richtlijnen, dan is die van de eerdere stap bepalend (anders geldt het als een uitzondering).
Op de meeste richtlijnen zijn uitzonderingen mogelijk, waarvan de belangrijkste ernaast staan vermeld.
In de woordenlijsten staat het geslacht aangegeven van elke uitzondering en van elk woord dat in de vijf stappen niet aan bod komt.
Een toelichting op de betekenis van symbolen in de woordenlijsten is te vinden bovenaan de Algemene woordenlijst.
QUIZ (meerkeuze): geslachtsbepaling Duitse woorden
Uitzonderingen:
  • verkleiningen op -chen (en -lein) zijn onzijdig (zie stap 3).

    • der Mann, der Lehrer, der Bäcker, die Frau, die Tochter, die Lesbierin

  • kan ook een gewijzigde stam van de Präteritum of voltooid deelwoord betreffen of een
    • anderszins gewijzigde stamklank (bijv. weglating Umlaut)
  • geldt ook voor een werkwoord of werkwoordsstam als slotdeel van een samenstelling of na een voorvoegsel
  • alleen werkwoorden die in de werkwoordenlijst staan vermeld worden meegenomen
  • uitzonderingen: die Tat (Präteritum-stam van tun), die Arbeit, das Grab, das Schloss, das Maß, das Verbot

    • der Schmerz, der Sprung, der Wunsch, der Nachweis, der Begriff, der Eingang, der Zustand
    das Leben, das Vertrauen, das Wissen, das Treffen, das Vorgehen

    Uitzonderingen:
  • mannelijk -(e)e: der Buchstabe, der Name, der Wille, der Gedanke, der Glaube, der Käse, der Kaffee, der Tee
  • onzijdig -e (en ge-): das Gemüse, das Gemälde, das Gewebe, das Gebirge, das Gebäude
  • onzijdig -e (overig): das Ende, das Auge, das Finale, das Interesse, das Erbe
  • onzijdig -ion: das Stadion
  • onzijdig -ie: das Knie
  • mannelijk/onzijdig -ur: der Flur (hal, gang), das Abitur (eindexamen VWO), das Futur (toekomende tijd)

    • der Tourismus, der Buddhismus
    die Erde, die Liebe, die Küche, die Ente
    die Zeitung, die Wahrheit, die Ewigkeit, die Zukunft, die Leidenschaft
    die Realität, die Aktion, die Musik, die Linie, die Bäckerei, die Essenz, die Kultur
    die Vorstellungskraft, die Übersicht, die Ansicht
    das Mädchen, das Kaninchen, das Kätzchen

    Uitzonderingen:
  • Duits mannelijk, Nederlands onzijdig: der Effekt, der Verkehr, der Beruf
  • Duits vrouwelijk, Nederlands onzijdig: die Nummer, die Zahl, die Ziffer

    • das Tier, das Geschenk, das Geld, das Wort, das Problem, das Konzept


    Uitzonderingen:
  • das Früh­jahr is onzijdig
  • woorden op -baum zijn mannelijk
  • 'mannelijk' fruit: der (Granat)Apfel, der Pfirsich, der Kürbis

    • der Juni, der Sommer, der 12. August, der Norden, der Audi, die Vier, die Rose, die Eiche, die Traube, das A



    Voorbeelden geslachtsbepaling


    Voorbeelden toepassing stroomschema
    woord wezen? werkwoord? woordeinde? onzijdig? categorie? toelichting geslacht
    Traum nee ja - - - aangepaste stam van träumen mannelijk
    Ankunft nee nee ja - - woordeinde op -kunft vrouwelijk
    Abenteuer nee nee nee ja - 'het avontuur' is onzijdig onzijdig
    Vorgang nee ja - - - samenstelling met stam van gehen (gegangen) mannelijk
    Einsicht nee nee ja - - samenstelling met -sicht vrouwelijk
    Preisnachlass nee ja - - - samenstelling met stam van (nach)lassen mannelijk
    Mittwoch nee nee nee nee ja 'woensdag' is een dag van de week mannelijk
    Maler ja - - - - 'schilder' is een levend wezen mannelijk