Voorzetsels - die Präpositionen / Verhältniswörter
Meestvoorkomende voorzetels behorende bij de genitief
| Duits |
Nederlands |
| außerhalb |
buiten |
| einschließlich |
inclusief |
| innerhalb |
binnen |
| mittels |
door middel van |
| statt |
in plaats van |
| trotz |
ondanks |
| während |
tijdens |
| wegen |
vanwege |
Meestvoorkomende voorzetels behorende bij de datief
| Duits |
Nederlands |
| mit |
met |
| nach |
naar, na |
| bei |
bij |
| seit |
sinds |
| von |
van |
| zu |
naar |
| aus |
uit |
| außer |
behalve |
| entgegen |
tegemoet |
| gegenüber |
tegenover |
- von betekent in een lijdende zin 'door'
- entgegen wordt soms ingezet als bijwoord met de betekenis 'tegen... in' of 'in strijd met'
Meestvoorkomende voorzetels behorende bij de accusatief
| Duits |
Nederlands |
| durch |
door |
| für |
voor |
| ohne |
zonder |
| um |
om |
| bis |
tot |
| gegen |
tegen |
| entlang |
langs |
Keuzevoorzetels: datief of accusatief
| Duits |
Nederlands |
| an |
aan, op (, naar, bij) |
| auf |
op |
| hinter |
achter |
| in |
in, naar, over |
| neben |
naast |
| über |
over, boven |
| unter |
onder |
| vor |
voor; geleden |
| zwischen |
tussen |
Toepassing keuzevoorzetels in het kort
Keuzevoorzetsel i.c.m. een tijdsbepaling of een gelijkblijvende locatie of toestand => datief
Keuzevoorzetsel i.c.m. verandering van locatie of toestand => accusatief
Keuzevoorzetsel en voorgaande twee regels niet van toepassing => 7/2-regel
7/2-regel: 'auf' en 'über' => accusatief; overige 7 keuzevoorzetsels => datief
'Nach / zu / in' als vertaling van het Nederlandse voorzetel 'naar'
nach:
- bij richtingen
- bij aardrijkskundige namen zonder lidwoord
- vaste uitdrukking: nach Hause ('naar huis')
zu:
- bij personen en dingen
- vaste uitdrukking: zu Hause ('thuis')
in:
- bij landen met lidwoord
- bij vaste combinaties (zoals: in die Schule/Klasse/Kirche/Disco, ins Theater/Konzert/Museum/Bett/Kino)
verschil 'zu' en 'in':
zu => in de richting van
in => daadwerkelijk naar binnen gaan
'Vor / für' als vertaling van het Nederlandse voorzetel 'voor'
vor:
- bij plaatsbepaling
- bij kloktijden
- bij tijdsbepaling (als tegenstelling van 'na')
für:
- in de overige gevallen
'An / auf' als vertaling van het Nederlandse voorzetel 'op'
an:
- bij tijdsbepaling
auf:
- in de overige gevallen (vaak plaatsbepaling)
'In / nach / über' als vertaling van het Nederlandse voorzetel 'over'
in:
- bij tijdsbepaling
nach:
- bij kloktijden
über:
- in de overige gevallen